İngiliz ve Amerikan askerleri, Irak işgali sırasında akıl almaz canilikler sergiledi. Bunların en çok bilineni Ebu Gureyb hapishanesindeki işkence görüntüleri oldu. Iraklılar’ı özgürleştirmek palavrasıyla Irak’ı işgal eden Amerikan askerleri halka korkunç eziyetlerde bulundu.
Ebu Gureyb Cezaevi, Irak işgalinin en utanç verici mekânlarından biri… Amerikan askerlerinin Iraklı mahkumlara yönelik işkence ve kötü muamelesi The New Yorker dergisinde 2004 senesinde yayımlanan fotoğraflarla ortaya çıktı. Fotoğrafları ele geçiren Seymour Hersh idi. Washington hükümeti, Irak’ı “Sizi Saddam Hüseyin işkencesinden kurtaracağız” diyerek işgal etmişti. Ama şimdi işkenceyi yapan bizzat kendisiydi.
Fotoğraflardan sonra işgale yönelik tepkiler zirveye ulaştı. Ebu Gureyb’de yalnızca işkence ve kötü muamele yoktu. Bu cezaevinin kapısından ölüm de girmişti. Manadel el Cemadi isimli bir tutuklu sorgulama sırasında hayatını kaybetti. Cemadi’nin ölümü, Amerikan ordusu tarafından resmen kabul edildi. Ama Cemadi’yi öldüren CIA ajanı ve özel bir güvenlik şirketinde görev yapan kişi yargılanmadı bile. Bunun dışında en az 28 kişi daha öldü.
Ebu Gureyb’de işkence ve kötü muamelenin tarihi aslında işgal öncesine uzanıyor. İran-Irak savaşı sırasında, burası Şii kürtler ve İran asıllı Iraklıların tutulduğu bir gözaltı merkeziydi. Yüzlerce kişi yargılanmadan uzun yıllar burada tutuldu. 2001 yılında Ebu Gureyb’te 15 bine yakın kişinin tutulduğu tahmin ediliyor. Saddam Hüseyin işgalden bir yıl kadar önce mahkumların tamamı için af çıkarınca, Ebu Gureyb boşaltılmıştı. Amerikan işgaliyle birlikte yeniden cezaevi olarak kullanılmaya başlandı. Diğerlerinden farklı olarak bu merkez hüküm giyenlere ayrıldı.
